Frå sjøbotn til åkerland. Undersøking av vilkår for plantedyrking i jord frå eit tørrlagt område av Børgin i Inderøy

Abstract

Artikkelen legg fram resultat av fysiske og kjemiske analysar og plantedyrkingsforsøk i jord frå eit knapt 400 dekar stort inndemt område av Børgin, den austlege armen av indre Trondheimsfjorden. Området høyrer til garden Gjørv i Inderøy kommune. Formålet med undersøkingane var å få klarlagt vilkåra for plantevekst. Jorda i pløyelaget kan karakteriserast som moldfattig lett- eller mellom- leire med stort innhald av silt, og med varierande innhald av skjel. Innhaldet av lettløyseleg fosfor er lite til middels stort. Av lettløyseleg og syreløyseleg kalium er innhaldet stort, det same gjeld lettløyseleg magnesium. Det er stort innhald av natrium og klorid. Reduserte svovelsambindingar (sulfid) fører til sterk senking av pH når luft slepp til. Utvaskingsforsøk viser at natrium og klorid blir lett vaska ut. Med 500 mm gjennomvasking vart utvaska vel 1 tonn NaCl pr. dekar, om lag 75 prosent av dette kom ut i dei før ste 125 mm gjennomvaska vatn. Dyrkingsforsøk med bygg og havre viste at i jord som ikkje var utvaska, var det svært dårlege vilkår for vekst. Under spiringa var havre sterkare hemma enn bygg. Etter gjennomvasking med 5-600 mm vatn, var veksten god og plantene såg normale ut. Det var stor avlingsauke for sterk gjødsling med nitrogen og fosfor, men berre små utslag for kalium. Resultatet frå havre >kveite> poteter> erter.